Cybersecurity 101: Zvaunoda Kuziva!

[Zviri mukati]

 

[Kurumidza Tsanangudzo / Tsanangudzo]*

Kuchengeteka: "matanho anotorwa kuchengetedza komputa kana komputa system (sepaInternet) kubva pakupinda kana kurwiswa zvisina mvumo"
phishing: "chitsotsi icho mushandisi weInternet anonyengerwa (sekunge nemeseji inonyengera ye-e-mail) kuti aburitse zvakavanzika zvake kana zvakavanzika. ruzivo izvo munhu anobiridzira anogona kushandisa zvisiri pamutemo”
Denial-of-service attack (DDoS): "cyber-attack umo mupari wemhosva ari kutsvaga kuita kuti muchina kana network zviwanikwa zvisawanikwe kune vavanoda kushandisa nekukanganisa kwenguva kana nekusingaperi masevhisi emunhu akabatana neInternet"
Social Engineering: "kushandiswa kwepfungwa kwevanhu, zvichiita kuti vaite zviito kana kuti vabudise ruzivo rwakavanzika kune vanoita zvakaipa"
Open-source intelligence (OSINT): "data inounganidzwa kubva kune inowanikwa pachena kuti ishandiswe mumamiriro ehungwaru, sekuferefeta kana kuongorora imwe nyaya"
*tsanangudzo dzakatorwa kubva https://www.merriam-webster.com/ & https://wikipedia.org/

 

Chii chinonzi Cybersecurity?

Nekukurumidza kukura kwehunyanzvi hwemakomputa mukati memakumi mashoma emakore apfuura, vanhu vazhinji vakatanga kunetseka nezve chengetedzo yepamhepo uye kuchengetedzeka kweinternet zvakazara. Kunyanya, vashandisi vanowanzoomerwa nekutevera dhijitari tsoka yavo nguva dzese, uye vanhu kazhinji havazvizive uye havawanzo ziva nezve njodzi dzinogona kuitika painternet. 

 

Cybersecurity inzvimbo yesainzi yemakomputa yakatarisana nekuchengetedza makomputa, vashandisi, uye internet kubva kune dzingangove njodzi dzekuchengetedza dzinogona kuunza sekutyisidzira kune data remushandisi uye kutendeseka kwehurongwa kana ikatorwa mukana nevanoita zvakaipa pamhepo. Cybersecurity inzvimbo iri kukurumidza kukura, mukukosha uye huwandu hwemabasa, uye inoramba iri nzvimbo yakakosha kune ramangwana rinoonekwa re internet uye nguva yedhijitari.

 

Nei Cybersecurity Yakakosha?

Muna 2019, maererano neInternational Telecommunications Union (ITU), ingangoita hafu yehuwandu hwepasi rose hwe7.75 bhiriyoni vanhu vakashandisa internet. 

 

Ndizvozvo - vanhu vanosvika bhiriyoni mazana mana nemazana mana vaishandisa internet muhupenyu hwavo hwemazuva ese, kungave kutsvaga mabhaisikopo nemitambo yeTV, vachishandira mabasa avo, vachikurukura nevasingazive pamhepo, vachitamba mitambo yemavhidhiyo yavanofarira. & kutaura neshamwari, kuita tsvakiridzo yedzidzo uye zvinhu, kana chero chimwe chinhu painternet. 

 

Vanhu vakajairana nemararamiro akanyanya kubatanidzwa mune zvepamhepo, uye hapana kupokana kuti kune matsotsi nevatambi vane hutsinye vari kutsvaga mhuka iri nyore mugungwa repamhepo revashandisi veinternet. 

 

Vashandi veCybersecurity vanovavarira kuchengetedza iyo internet kubva kune vanobira nevatambi vane hutsinye nekugara vachitsvaga & kutsvaga kusasimba mumakomputa masisitimu nemasoftware maapplication, pamwe nekuzivisa vanogadzira software uye vashandisi vekupedzisira nezve izvi zvakakosha zvine chekuita nekusagadzikana, vasati vapinda mumaoko ehuipi. vatambi.

 

 

 

 

 

 

 

 

Cybersecurity Inondikanganisa Sei?

Semushandisi wekupedzisira, mhedzisiro yekusagadzikana kwecybersecurity uye kurwiswa kunogona kunzwika zvese zvakananga uye indirectly

phishing kuedza nekunyengera kwakakurumbira paIndaneti, uye zvinogona kunyengedza vanhu vangave vasingazive kana kuziva nezvehutsotsi uye mabheti akadaro. Pasiwedhi uye chengetedzo yeakaundi zvakare inowanzobata vashandisi vekupedzisira, zvichitungamira kumatambudziko akaita sehutsotsi hwekuzivikanwa, kuba kubhangi, uye dzimwe mhando dzenjodzi. 

 

Cybersecurity ine mukana wekuyambira vashandisi vekupedzisira nezvemhando idzi dzemamiriro ezvinhu, uye inogona kumisa kurwiswa kwemhando idzi vasati vatombosvika kumushandisi wekupedzisira. Kunyange iyi ingori mienzaniso mishoma ye chaipoipo mhedzisiro yecybersecurity, pane zvakawanda kunanga mhedzisiro zvakare - semuenzaniso, kukanganisa kwepassword uye matambudziko emakambani ezvivakwa haisiriyo mhosva yemushandisi, asi inogona kukanganisa ruzivo rwemushandisi uye kuvapo kwepamhepo zvisina kunanga. 

 

Cybersecurity ine chinangwa chekudzivirira aya marudzi ematambudziko padanho rezvivakwa uye bhizinesi, pane padanho remushandisi.

 

 

Cybersecurity 101 – Misoro

Tevere, tichange tichitarisa akasiyana cybersecurity ane hukama subtopics, uye isu tichave tichitsanangura kuti sei zvakakosha zvine chekuita nevashandisi vekupedzisira uye makomputa ese.

 

 

INTERNET / Cloud / NETWORK SECURITY


Iyo internet & makore masevhisi ndiwo anonyanya kushandiswa masevhisi online. Kuburitswa kwepassword uye kutorwa kweakaundi zvinoitika zuva nezuva, zvichikonzera kukuvadzwa kukuru kune vashandisi mumafomu akadai sekuba zvitupa, hutsotsi hwebhangi, uye kunyangwe kukuvadzwa kwesocial media. Gore harina kusiyana - vanorwisa vanogona kuwana mafaera ako pachako uye ruzivo kana vakambowana mukana kuaccount yako, pamwe nemaemail ako uye mamwe ega ega akachengetwa online. Kutyorwa kwekuchengetedzwa kweNetwork hakukanganise vashandisi vekupedzisira zvakananga, asi kunogona kukonzera bhizinesi nemakambani madiki kuwanda kwekukuvara, kusanganisira asi kusingaganhurirwe kune dhatabhesi leaks, corporate zvakavanzika kubira, pakati pezvimwe zvine chekuita nebhizinesi zvinogona kukanganisa zvisina kunanga vashandisi sewe. 

 

 

IOT & HOUSEHOLD SECURITY


Sezvo dzimba dzichishanda zvishoma nezvishoma dzichienda kumatekinoroji matsva uye hutsva, midziyo yemba yakawanda yatanga kuvimba nenetiweki yemukati (saka izwi rekuti "Internet Yezvinhu", kana IoT), zvichitungamira kune huzhinji husina njodzi uye kurwisa mavheji anogona kubatsira vanorwisa kuwana mukana. kumidziyo yemumba, senge masisitimu ekuchengetedza imba, makiyi akangwara, makamera ekuchengetedza, smart thermostats, uye kunyange maprinta.

 

 

 

 

 

SPAM, SOCIAL ENGINEERING & PHISHING


Kuunzwa kwemabhodhi ekutumira mameseji epamhepo, maforamu, uye mapuratifomu enhau muinternet yemazuva ano zvaunza huwandu hukuru hwekutaura kweruvengo, spam, uye troll meseji muinternet. Tichitarisa kupfuura aya mameseji asingakuvadzi, akawanda uye akawanda ezviitiko zve social engineering ploys uye mushandisi phishing zvakare atenderera pasirese padandemutande, zvichibvumira vanorwisa kunanga vanhu vashoma vasingazive uye vasina njodzi munharaunda, zvichikonzera nyaya dzinotyisa dzekuba zvitupa, chitsotsi chemari, uye kukanganisa kukuru pamaprofile avo online.

 

 

 

mhedziso

Muchinyorwa chino, takakurukura izvo zvekutanga zvecybersecurity, takaongorora akawanda akasiyana cybersecurity ane hukama subtopics, uye takatarisa kuti cybersecurity inotikanganisa sei, uye zvatingaite kuti tizvidzivirire kubva kumhando dzakasiyana dzekutyisidzira cybersecurity. Ndinovimba wadzidza chimwe chinhu chitsva nezve cybersecurity mushure mekuverenga chinyorwa ichi, uye rangarira kugara wakachengeteka online!

 

Kuti uwane rumwe ruzivo, iva nechokwadi chekutarisa yedu YouTube mugero, kwatinotumira nguva dzose cyber kuchengetedza zvemukati. Unogonawo kutiwana pa Facebook, Twitter, uye LinkedIn.

 

 

[Zvishandiso]